Nội Dung Chính
Nếu bạn là một người đam mê ẩm thực Nhật Bản, có lẽ bạn đã từng nghe qua thuật ngữ “Omakase”. Trong những năm gần đây, nó đã vượt ra khỏi biên giới Nhật Bản, trở thành một trong những trải nghiệm ẩm thực cao cấp và được săn đón nhất trên thế giới. Nhưng Omakase không chỉ đơn thuần là một bữa ăn đắt tiền. Đó là một nghi thức, một triết lý, và là một cuộc hành trình ẩm thực được xây dựng hoàn toàn dựa trên sự tin tưởng.
Vậy, “Omakase” chính xác là gì?
Từ “Omakase” (お任せ) bắt nguồn từ động từ 任せる (makaseru), có nghĩa là “tin tưởng” hoặc “phó thác”. Khi bạn bước vào một nhà hàng và nói “Omakase”, bạn đang từ bỏ quyền lựa chọn thực đơn của mình. Thay vào đó, bạn đang trao toàn quyền quyết định bữa ăn cho người đầu bếp (được gọi là Itamae).
Bạn đang nói với họ một câu đầy trọng lượng: “Tôi tin tưởng vào tay nghề, sự am hiểu và óc sáng tạo của anh. Hãy mang đến cho tôi những gì anh cho là tuyệt vời nhất.”
Đây là một khái niệm đi ngược lại hoàn toàn với văn hóa gọi món thông thường. Nó đòi hỏi một sự tin tưởng tuyệt đối từ thực khách và một tinh thần trách nhiệm cao độ từ người đầu bếp.
Một trải nghiệm Omakase không phải là một bữa ăn tĩnh, mà là một “buổi trình diễn” (performance) thay đổi liên tục, và bạn, với tư cách là thực khách, chính là khán giả danh dự.
1. Không Thực Đơn, Chỉ Có Mùa (旬 – Shun) Điều cốt lõi của Omakase là tính thời điểm. Sẽ không có một thực đơn cố định nào. Thay vào đó, người đầu bếp sẽ ra chợ (thường là chợ cá Tsukiji hoặc Toyosu nổi tiếng) vào rạng sáng mỗi ngày và tự tay lựa chọn những nguyên liệu tươi ngon nhất, đỉnh cao nhất của đúng mùa đó. Bữa ăn của bạn ngày hôm nay có thể sẽ hoàn toàn khác với ngày hôm qua hay ngày mai. Đây chính là đỉnh cao của triết lý ẩm thực theo mùa (旬 – Shun) của Nhật Bản.
2. “Sân Khấu” Quầy Bar Trải nghiệm Omakase trọn vẹn nhất luôn là khi ngồi tại quầy bar (counter seat). Đây không chỉ là một chỗ ngồi, đây là hàng ghế đầu của một buổi trình diễn nghệ thuật. Bạn được tận mắt chứng kiến người Itamae với kỹ năng dùng dao (包丁 – hōchō) điêu luyện, sự tỉ mỉ trong từng động tác nắm cơm (nigiri), và sự tập trung cao độ khi điểm xuyết một chút wasabi hay một giọt nước tương. Quầy bar xóa nhòa khoảng cách, biến bữa ăn thành một cuộc đối thoại trực tiếp giữa người nghệ sĩ và người thưởng thức.
3. Một Hành Trình Có Chủ Đích Bữa ăn Omakase là một câu chuyện được kể có lớp lang. Đầu bếp sẽ không bao giờ phục vụ các món một cách ngẫu hứng. Họ sẽ dẫn dắt vị giác của bạn qua một hành trình được tính toán kỹ lưỡng:
Bắt đầu với những món thanh tao, có vị nhạt (thường là cá thịt trắng) để “đánh thức” vị giác.
Dần dần chuyển sang các món có hương vị đậm đà hơn, béo ngậy hơn (như cá ngừ vây xanh, đặc biệt là phần bụng Chutoro hay Otoro).
Các món nóng, canh, hoặc trứng hấp (chawanmushi) có thể được xen kẽ để làm sạch vòm họng trước khi chuyển sang một nhóm hương vị mới.
Kết thúc thường là một món ngọt nhẹ nhàng.
Trong suốt quá trình này, người đầu bếp tài ba sẽ liên tục quan sát bạn. Phản ứng, biểu cảm, và thậm chí là tốc độ ăn của bạn cũng có thể là gợi ý để họ điều chỉnh món ăn tiếp theo cho phù hợp.
Mặc dù Omakase nổi tiếng nhất trong thế giới sushi cao cấp, triết lý “phó thác” này cũng được áp dụng trong nhiều loại hình ẩm thực khác, như các nhà hàng tempura, kushikatsu (đồ chiên xiên), hay thậm chí là các quán bar cocktail, nơi bartender sẽ sáng tạo một ly đồ uống dựa trên tâm trạng của bạn.
Omakase không dành cho những ai thích kiểm soát bữa ăn của mình. Nó dành cho những tâm hồn phiêu lưu, những người tìm kiếm sự bất ngờ, và những ai thực sự trân trọng nghệ thuật ẩm thực. Đó là sự xa xỉ của việc hoàn toàn tin tưởng, và phần thưởng nhận lại chính là một trải nghiệm độc nhất vô nhị, được tạo ra chỉ dành riêng cho bạn.